Geschreven door Maikel Tegelaers

 

Wie viert er IMBOLC? Doe je mee?

Als je schrijft over dingen, leer je wat. Niets is minder waar sinds ik voor Fantasyfest schrijf en ook deze blog gaf me eerst vraagtekens voor ik begon met schrijven. Een kleine google (is dat een werkwoord) deed me veel resultaten opleveren en verrassend genoeg nog allemaal dezelfde ook. 1 februari is Imbolc. We gaan het vieren, doe je mee?

Wat?!

IMBOLC? Nooit van gehoord? Ik ook niet, maar voor ik begon voor Fantasyfest, ging ik niet dieper in op stof dan “als het te verkopen is, weet ik ervan en heb ik het in de winkel”. Nu, met al die wijsheden, weet ik zowaar meer over de wereld als alleen de Fantasy van Fantasy Fest.

Imbolc blijkt een feestdag te zijn uit onze Keltische geschiedenis, welke door paganisten nog gevierd wordt. Een ode aan de godin Brigit. Birgit was niet zomaar een godin, nee, ze was (of is voor velen onder ons) de godin van de vruchtbaarheid. De vooravond, op 31 januari, werd het feest gevierd en offers gebracht aan de godin, in de hoop dat de vruchtbaarheid van de ooien in de schapenkudde hoog lag en veel lammeren gaf. Dit zou tussen de 1 en 2 weken na deze dag zichtbaar moeten gaan zijn bij de dieren.

Samhain

Heb je net Imbolc onderzocht, wordt je naar een ander feest geduwd door al het moois wat je leest. Dit feest is op 31 oktober (All Hallows Eve much?) en viert de overgang van de zomer naar de winterperiode. Wat heeft dit te maken met imbolc zou je zeggen? Dit zijn twee evenementen die nauw samenliggen, Samhain het einde van de vruchtbaarheid betekend en Imbolc het begin. Ze liggen zelfs zo nauw samen, dat er in Meath (Ierland) aanwijzingen zijn van grafgangen die op zowel Samhain en Imbolc en alleen maar op die dagen, compleet verlicht zijn door de zon. De ene keer vertrekt deze, de andere keer komt deze.

Adaptatie naar het Neopaganisme

Neopaganisten gebruiken deze dag als de dag voor het vuurritueel, een van de acht sabbats van het jaarwiel uit de kalender. Het word gezien als een kruiskwartdag, wat tussen het wintersolstice Joel en de lente-equinox (wat een mooi woord is dat zeg!) Ostare, als precies punt door waterman en leeuw gaat. Opvallend is dat Imbolc hierdoor in het noordelijk halfrond samenvalt met Lughnasadh, in het zuidelijk halfrond, waarover ik niet meer kon vinden als een stuk taart op Wikipedia. Imbolc is een van de vier feesten in het Keltische gebruik, dus waarschijnlijk is dit meer dan een stuk gebak en een andere van de vier grote feesten.

Tegenwoordig vieren we het ook nog…

…maar niet overal. Het wordt nog veelal in Ierland gevierd als het Feast of Saint Brigid. Ook in Scandinavië zijn nog plekken te vinden die het gebruik vieren. Tegenwoordig is Brigid de tweede patrones van Ierland geworden en ook hier staat het ritueel bekend om het vieren van de ingang (of komst) van de lente, wat overal waar het gevierd word wel het idee van de viering is. Ook hier hebben de Christenen een gedeelte van het feest overgenomen in de vorm van het lichtfeest, de komst van de lichtere maanden en de eerste stap uit de duisternis van de wintermaanden.

In de wat fanatiekere regionen waar dit feest gevierd wordt, maken de jongere meisjes een graanpop, die niet heel verrassend Brigid als naam krijgt. De al gehuwde vrouwen maken een bruidsbed, waarop de goed versierde Brigid gelegd wordt. Als de kleinere meisjes naar bed zijn, blijven de gehuwde vrouwen bij de pop waken en komen de ongehuwde mannen op bezoek bij de pop om eer te betonen, in de hoop dat Brigid ze goedgezind. De oudere vrouwen van het dorp geven dank in de vorm van diverse rituelen uit te voeren om Brigid gezind te stellen voor het aankomende bruidsfeest.

Als Brigid goed gezind is en een komend huwelijk of huwelijken goedkeurt, zal er een teken in de openhaard verschijnen, na het met water doven van het haardvuur en het gladstrijken van de as.

Wat heeft dit te maken dan met Fantasy Fest?

Nou… Heel veel mensen die naar een dergelijk evenement komen, zijn veel beter op de hoogte van dit alles als ik ooit kan worden, al pas ik mijn levensstijl erop aan. Heel veel gelijk denkende mensen kunnen hun gelijken ontmoeten op een dergelijk evenement, waar niet alleen fantasy boeken van nog onbekendere schrijvers (altijd leuk om de buurman van 2 deuren verderop te ontmoeten aan de andere kant van Nederland), strips, spellen etc te vinden zijn, maar ook serieuzere zaken als een thuishaven bieden voor diegene die hun ei niet kwijt kunnen over hun hobbies. Fantasy Fest is een thuishaven voor alles Kelt, Pagan, occult zelfs en fantasy. Komt dat zien, komt dat zien!